Tijd. Dat is het eerste dat in me opkomt als ik me afvraag wat me het meest heeft gegrepen aan de IJslandse literaire thriller Onland van Arnaldur Indriðason. Niet het slachtoffer, niet de dader en zelfs niet de rechercheur die op zoek is naar die dader. Onland speelt met de tijd, vlecht periodes door elkaar en laat korte momenten eindeloos duren.
- Heb je de gratis kalender met Scandinavische feestdagen al gedownload?
- Hier vind je nog meer gratis Scandinavische dingen en kortingsacties
- Hier vind je heel veel Scandinavische series en hier Scandinavische films
- Hier vind je Scandinavische romans
- Deze boeken over Scandinavische lifestyle en deze Scandinavische kookboeken vind je misschien ook wel leuk
Het verhaal van Onland
Onland (oorspronkelijke titel Kamp Knox) begint met een moord die door niemand opgemerkt lijkt te worden. Later wordt het slachtoffer op een andere plek gevonden. Zo’n beetje al zijn botten zijn gebroken. Wat kan hem zijn overkomen?
De zoektocht naar de dader begint met de vraag wie deze man was. Als dat eenmaal bekend is, volgt een rondgang langs mensen die hem kenden en een reconstructie van de dagen voorafgaand aan zijn dood. Zo kunnen steeds meer losse eindjes aan elkaar worden geknoopt.
Maar dat is niet het enige waar rechercheur Erlendur (‘vreemdeling’) Sveinsson zich mee bezighoudt. Intussen is hij vanuit een persoonlijke interesse bezig met een ‘cold case’: een verdwijningszaak van jaren geleden die nooit is opgelost. Het is maar de vraag welke van de twee zoektochten spannender is: die naar de dader van de recente moord, of naar degene die zo’n 25 jaar daarvoor een jong meisje van de aardbodem liet verdwijnen.
Een vlecht van trage tijd
En zo kom ik bij de fascinerende rol die tijd speelt in Onland. Tijdens het lezen had ik het gevoel dat mij een blik werd gegund in drie verschillende tijdperken:
- De taal, plaatsnamen en omschrijvingen van het IJslandse landschap en klimaat maakten me nog nieuwsgierig naar het IJsland van nu.
- De zoektocht van Erlendur speelt zich af in 1979 en neemt de lezer mee naar een tijd zonder mobiele telefoons en Google. Een tijd waarin gelijkheid tussen verschillende geslachten en rassen nog verder weg was dan nu, en waarin de Koude Oorlog en alle geheimzinnigheid daaromheen juist nog een stuk dichterbij was.
- De verdwijningszaak waarin Erlendur zich verdiept, vond plaats in 1953 – weer een stap terug, in de nagalm van de Tweede Wereldoorlog.
Zo was het lezen van Onland voor mij tegelijkertijd een interessante geschiedenisles, die me een – zij het fragmentarische – blik gunde op het dagelijks leven in verschillende IJslandse periodes.
Wat verder opvalt aan Onland, is dat de tijd traag lijkt te gaan. Op een enkele spannende ontknopingsscène na is er geen haast, geen hectiek. De personages beleven hun avonturen bedachtzaam, lijkt het. Onland is geen boek vol spectaculaire actie, maar een boek vol overdenkingen en stiltes.
Het trage verloop van het verhaal zorgde ervoor dat dit boek voor mij niet echt een ‘pageturner’ was. Het was – op het allerlaatste stukje na! – geen boek dat ik niet kon wegleggen. Aan de andere kant was het wel een boek waarvan het gevoel me sterk is bijgebleven. Het is in mijn hoofd gaan zitten en dat vind ik altijd erg fijn aan een boek.
Hoe zou het komen dat Onland je als het ware vertraagt? Was het leven langzamer en bedachtzamer in 1979? Is dat kalme kenmerkend voor IJsland? Of zegt het misschien iets over het karakter van de schrijver? Ik vermoed dat het een combinatie is.
De schrijver: Arnaldur Indriðason
Om dat zeker te weten, zou ik de schrijver (en IJsland) beter moeten leren kennen. Arnaldur Indriðason werd in 1961 geboren in Reykjavík en woont daar tegenwoordig met zijn gezin. Voordat hij misdaadschrijver werd, was hij journalist en filmcriticus. Sinds 1997 schrijft hij misdaadromans en sindsdien is hij onder andere bekroond met de Martin Beck Award voor de beste thriller in Noord-Europa en de Glerlykilinn (Glazen Sleutel) voor de beste Noordse misdaadroman.
Onland maakt deel uit van een lange reeks boeken over Erlendur en zijn collega’s Marion Briem, Sigurður Óli en Elínborg. Maar Arnaldur Indriðason schreef ook boeken buiten die reeks, zoals het in mei 2015 in Nederlandse vertaling uitgekomen Skuggasund (Erfschuld).
Onland van Arnaldur Indriðason telt 256 pagina’s en is op 3 mei 2016 verschenen bij Uitgeverij Q. Adriaan Faber verzorgde de vertaling vanuit het IJslands en voegde voorin een korte uitleg toe over aanspreekvormen in het IJslands en de uitspraak van de ð, þ en æ. Dank daarvoor!
Kom jij ook minder aan lezen toe dan je zou willen? Dan zou je kunnen overwegen om BookBeat te gebruiken. Hiermee heb je toegang tot een heleboel luisterboeken (waaronder ook veel Scandinavische titels) zodat je tijdens het wandelen, hardlopen, autorijden of koken lekker verder kunt met je boek. Je kunt BookBeat hier 45 dagen gratis uitproberen.
De Scandinavische agenda die ik heb gemaakt is online verkrijgbaar bij bol.com en hier bij Edicola. Verder ligt hij in boekhandels in Nederland en België.
Deze blogpost kwam tot stand in samenwerking met Uitgeverij Q.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
